Eurystheus - Kẻ thù truyền kiếp của gia tộc Heracles

Gã hôn quân vừa hèn hạ lại vừa nhát chết Eurystheus truy theo gia phả thì là cậu họ của Heracles, bởi cha hắn và ông ngoại của Heracles là anh em con trai người anh hùng Perseus. Số phận trùng phùng khi hai người họ cùng sinh ra trong một đêm. Lẽ ra Heracles sinh trước, và sẽ được hưởng lời sấm truyền của thần Zeus, rằng “hậu duệ của Perseus sinh ra đầu tiên trong đêm nay sẽ trở thành vua cai trị thiên hạ”.

Thế nhưng thần Hera đã mưu mô trì hoãn cuộc đẻ của Alcmene mẹ Heracles, đồng thời thúc sinh mẹ của Eurystheus khi bà ta mới mang bầu 7 tháng. Nghiễm nhiên, ngôi vua về sau đã thuộc về Eurystheus, còn Heracles thì gặp bao biến cố, bị Hera làm cho phát điên giết vợ con, để rồi phải làm đầy tớ cho Eurystheus suốt 12 năm hòng chuộc tội.

Để hành hạ Heracles, Eurystheus nghĩ ra đủ thứ nhiệm vụ quái gở và đầy hiểm nguy, nhưng bằng sức mạnh thần thánh, Heracles hoàn thành xuất sắc từng nhiệm vụ và đem về chiến lợi phẩm dâng lên hắn. Thế nhưng, bản chất hèn nhát của hắn lộ ra mỗi lần Heracles trở về, đến là hài hước. Sau kỳ công đầu tiên, Heracles trở về với bộ da sư tử Nemean khoác trên mình, hắn sợ hãi không cho chàng vào thành, và lệnh rằng có mang chiến lợi phẩm về thì phải để ngoài cổng.

Từ đó, Eurystheus còn phải ra lệnh cho Heracles thông qua sứ giả chứ không dám gặp mặt trực tiếp, và chuẩn bị cả một cái chum đồng để trốn nếu cần. Khi Heracles trở về sau kỳ công bắt con lợn rừng Erymantheus, hắn chui tọt vào chum trốn, đến khi Heracles mang con lợn đi mới chịu chui ra. Bầy ngựa ăn thịt người của Diomedes, chẳng hiểu sao cũng bắt Heracles mang về, cuối cùng hắn cũng chẳng dám rớ đến gần, lệnh thả chúng vào rừng cho thú dữ ăn thịt.

Mấy lần, Eurystheus lệnh cho Heracles mang toàn quái thú, bảo bối về nhà mà chả biết dùng làm gì, cuối cùng đều đem dâng lên các thần. Có lần, (sau khi bình tĩnh chui ra khỏi chum) hắn dâng con bò mộng Cretan lên thần Hera. Nhưng bà ta ghét Heracles quá nên lại thả nó đi. Lần khác, hắn dâng những quả táo vàng mà Heracles đem về cho Athena, nhưng bà cũng chẳng dùng làm gì, bèn trả lại cho vườn táo của những nàng tiên Hesperides.

Tương tự với kỳ công cuối cùng, Eurystheus cũng phải chui vào chum khi Heracles bắt sống con chó ngao địa ngục Cerberus. Cuối cùng hắn phải lệnh cho chàng thả nó về địa ngục, trả lại cho thần Hades. Sau khi Heracles qua đời, Eurystheus chẳng còn chướng ngại gì nữa nên mặc sức tác oai tác quái.

Hắn xua đuổi, không cho ai chứa chấp thế hệ con cháu của Heracles, gọi chung là những người Heraclides. Nhưng Iolaus - cháu trai của Heracles (ông là con trai của Iphicles, người anh em sinh đôi của Heracles), đã chấp nhận cưu mang các Heraclides. Eurystheus biết chuyện liền đem quân vây bắt, đuổi họ đến tận thành Athens.

Quân đội của Athens, kết hợp với đạo quân của Hyllus - con trai của Heracles và nàng Deianires, đã đánh bại Eurystheus. Và Iolaus, người cháu trai và cũng là chiến hữu thân cận một thời của Heracles, lúc này đã già nua, đã cầu xin những nữ thần Horai của thời gian ban cho ông ta sức trẻ để đuổi theo và bắt sống được Eurystheus, coi như chiến công cuối cùng nhân danh người anh hùng vĩ đại.

Iolaus bắt được Eurystheus về, và bà Alcmene - mẫu thân của Heracles, đã móc mắt hắn vứt đi rồi đem hắn đi xử tử, trả thù cho những tội ác mà gã vua hèn hạ gây ra cho con trai và cả dòng tộc của bà. Những người Heraclides do nhiều năm trời bị xua đuổi lang bạt khắp nơi mà không có nơi cư ngụ. Họ quyết định theo chân chàng tướng trẻ Hyllus hành quân về phương nam để sinh cơ lập nghiệp trên bán đảo Peloponnese. Nhưng do thường xuyên giải mã sai lời sấm của thần linh, mà cuối cùng mãi đến thế hệ thứ ba, họ mới chiếm được thành công miền đất hứa.

Nguồn: Epic