Nền kinh tế Đại Việt dưới thời vua Quang Trung

Tình Hình Bắc Hà những năm 1788 - 1789 hết sức khó khăn. Vì vậy, một trong những việc làm đầu tiên của triều vua Quang Trung là nhanh chóng hồi phục sản xuất nông nghiệp.

Năm 1789, vua Quang Trung ban "Chiếu khuyến nông", lệnh cho dân phiêu tán trở về quê cũ khôi phục ruộng đồng bỏ hoang. Những xã nào chứa chấp kẻ trốn tránh đều bị trừng phạt. Sau một thời gian mà ruộng công còn bỏ hoang thì phải nộp thuế gấp đôi, ruộng tư thì bị sung công... Do đó, chỉ trong vòng 3 năm sau, nông nghiệp được phục hồi. Năm 1791,"mùa màng trở lại phong đăng,năm phần mười trong nước khôi phục được cảnh thái bình"

Đối với công thương nghiệp, vua Quang Trung khuyến khích đẩy mạng sự phát triển thủ công nghiệp,mở rộng ngoại thương trên cơ sở phục hồi và phát triển. Xuất phát từ nhận thức đúng đắn đó,ngay từ những ngày đầu xây dựng chính quyền mới, vua Quang Trung chủ trương phát triển mọi ngành sản xuất nhằm xây dựng một nề kinh tế phồn thịnh, độc lập, tự chủ trong đó có công thương nghiệp.

Chủ trương khuyến khính phát triển công thương nghiệp của Quang Trung được thể hiện ở những sắc lệnh "khoan thư" sức dân. Năm 1789, vua Quang Trung bãi bỏ thuế điền cho nhân dân từ sông Gianh ra Bắc, động viên các tầng lớp nhân dân lao động phấn khởi sản xuất.

Để thúc đẩy sản xuất và lưu thông hàng hóa thuận lợi, vua Quang Trung cho đúc tiền đồng mới (Quang Trung thông bảo và Quang Trung đại bảo). Đối với nước ngoài, vua Quang Trung chủ trương mở rộng trao đổi buôn bán, đấu tranh buộc nhà Thanh phải mở cửa biên giới để buôn bán với nước ta như ải Bình Nhi,Thủy Khẩu (Cao Bằng), Hoa Sơn (Lạng Sơn)... Đối với thuyền buôn của các nước tư bản phương Tây, vua Quang Trung tỏ ra rộng rãi, mong muốn họ tăng cường quan hệ ngoại thương với Việt Nam. Nhờ vậy, tình hình thương nghiệp (nội thương và ngoại thương) nước ta dưới thời vua Quang Trung được phục hưng và phát triển. Mô tả Thăng Long bấy giờ, có nhà nho thời Tây Sơn viết:"Lò Thạch Khối khói tuôn nghi nghút ; Thôi oanh nọ ghẹo hai phường dệt gấm ; Lửa đóm nhen năm xã gây lò"

Phạm Đức Dương