Sky Punch - Lỗ tròn kỳ lạ trên những đám mây

Trước đây đã từng xảy ra một sự kiện khiến các nhà khoa học, nhiếp ảnh gia và những người quan sát các đám mây đã nhìn lên bầu trời với sự ngạc nhiên và bối rối trước những đám mây "đục lỗ" trong nhiều thập kỷ. Những chiếc lỗ khổng lồ này xuất hiện trong các đám mây bao phủ liên tục, có hình dạng đẹp mắt nhưng cũng là cơ hội để nghiên cứu khoa học. Một bài báo mới được xuất bản trên tạp chí Science đã tìm ra nguyên nhân tạo ra những lỗ khổng lồ trên đám mây là do máy bay. Và điều đó có khả năng có mối liên hệ với hiện tượng lượng mưa tăng xung quanh các sân bay lớn.

Tác giả chính Andrew Heymsfield của Trung tâm Nghiên cứu Khí quyển Quốc gia, Boulder, Co. cho biết: “Có vẻ như máy bay đã vô tình gây ra một số lượng mưa hoặc tuyết có thể đo được khi chúng bay qua một số đám mây nhất định. Lượng mưa không nhất thiết phải đủ để ảnh hưởng đến khí hậu toàn cầu, nhưng nó có khả năng gây sự chú ý ở xung quanh các sân bay lớn các vùng trung bình. "

Chuyên gia về đám mây của Trung tâm Nghiên cứu NASA Langley, Patrick Minnis là một trong những đồng tác giả của bài báo. Các vệ tinh của NASA Aqua, Terra, CALIPSO và CloudSat đã được sử dụng trong phân tích. Nghiên cứu cũng được tài trợ một phần bởi các khoản tài trợ của NASA.

Bạn có thể hình dung một lớp mây như là một tấm màn siêu lạnh trải dài trên bầu trời nhưng vẫn ở nhiệt độ dưới đông. Rồi sau đó bỗng nhiên một chiếc máy bay đang tăng độ cao đâm xuyên qua lớp mây đã để lại khoảng trống như thể. Trong một số trường hợp, hình dạng để lại là không được tròn và móp méo, thậm chí là hình chữ nhật hoặc giống như kênh đào. Nhưng những lúc tạo ra hình tròn gần như hoàn hảo thì nó lại tạo ra cảnh tượng hấp dẫn nhất trên bầu trời. Các hạt băng lớn lên nhờ các giọt nước siêu lạnh và rơi ra khỏi đám mây dưới dạng tuyết nếu lớp mây mỏng hoặc nếu nước không được bổ sung, tuyết sẽ tạo ra một lỗ hổng trên đám mây.

Minnis nói: “Trong các điều kiện khác, nó có thể tạo ra một đường tuyết liên tục,” như đã quan sát thấy xung quanh sân bay Denver.

Các trang web trên Internet đã dành nhiều thời gian để thu thập hình ảnh về các đám mây đục lỗ từ khắp nơi trên thế giới. Các nhà khoa học báo cáo lần đầu tiên quan sát thấy các đám mây đục lỗ vào những năm 1940, theo tờ Science. Lúc ấy nhiều người thường nghĩ rằng nó liên quan đến UFO hoặc các vụ phóng tên lửa. Nhưng ngoài việc là một điểm nổi bật trong vành đai cho những người theo dõi đám mây, "cơ chế hình thành và vật lý của sự phát triển, thời gian và do đó mức độ ảnh hưởng của chúng phần lớn đã bị bỏ qua." Heymsfield và các tác giả khác đã nghiên cứu hình ảnh vệ tinh của các đám mây đục lỗ và sau đó sử dụng các mô hình máy tính để mô phỏng cách các lỗ phát triển sau khi hình thành. Việc máy bay đang leo hay bay ngang qua lớp mây sẽ quyết định xem sẽ tạo ra hình tròn hoàn hảo hay móp méo thành nhiều hình dạng khác.

Ngoài việc mô tả vật lý về cách các mặt phẳng hình thành các lỗ trong các loại đám mây cụ thể, bài báo Khoa học cũng xem xét sự hình thành đám mây "vô tình" này. Các tác giả cho rằng tác động của máy bay không đủ lớn để có tác động đến khí hậu toàn cầu, nhưng "ở khu vực gần các sân bay lớn ở nhiệt độ trung bình trong những tháng thời tiết mát mẻ, nó có thể dẫn đến lượng mưa tăng cường trên mặt đất."

Dịch: Lê Hùng Minh