Cây cau cảnh thuộc họ Arecaceae và có tên khoa học là Chrysalidocarpus lutescens. Cây được trồng nhiều tại các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Thân cây cau cảnh thẳng, chiều cao trung bình từ 0,7-2m. Cả gốc và thân cây có nhiều đốt ngắn và đều có màu xanh ngả vàng. Phần gốc cây lớn và thuôn nhỏ dần về phía ngọn. ành cau kiểng dài, nhỏ hướng lên trên có các lá cau mọc đối xứng hai bên. Lá cây cau cảnh khá mỏng, dài, khá mềm và có cuống tròn.
Dáng cây đẹp và xanh tốt nên phù hợp để trồng làm cảnh. Hoa cau có màu trắng, mùi thơm ngát và nở thành từng chùm. Quả cau mọc thành buồng, có hình trứng và được dùng để ăn kèm với trầu ở nước ta. Cây cau ta có tên khoa học là Areca catechu. Ở một số nơi cây cũng được gọi là cau ăn trầu hay cây cau ăn quả. Có nguồn gốc từ các nước Đông Nam Á, cây cau ta đã được trồng tại Việt Nam từ rất lâu. Cây cau ta thuộc loại cây thân cột, cao lên tới 15m khi trưởng thành.
Các lá đơn dài, có xẻ thùy như lông chim. Cây cho ra hoa màu trắng, mùi thơm ngát. Quả cau hình tròn, màu xanh lúc còn non và ngả vàng khi chín. Tên khoa học của cây cau đỏ là Cyrtostachys renda. Cây cau đỏ thuộc cây thân gỗ mọc thành bụi, phân đốt dài và mọc thẳng. Thân cây có màu đỏ đặc trưng nhìn rất bắt mắt. Lá cây cau đỏ mọc thành tàu lớn đối xứng, hình mũi mác dài. Cây cau đỏ trong tự nhiên có thể cao tới 10m. Cây cau đỏ là loại thực vật ưa sáng và có tốc độ phát triển nhanh.
Vì vậy cây thích hợp được trồng ngoài trời để làm đẹp cảnh quan. Nếu muốn trồng cây trong nhà, nên chọn những vị trí có nhiều ánh sáng như cạnh cửa sổ và ban công. So với đa số các loại cây cau còn lại thì cây cau đuôi chồn có hình dạng khá đặc biệt. Lá cau đuôi chồn nhỏ dài và có màu xanh. Các lá xếp vòng quanh cành dày đặc và tủa ra xung quanh nhìn rất giống đuổi con chồn. Thân cây gỗ thẳng đứng, có hình trụ và màu xám. Các cành lá của cây cau đuôi chồn tập trung hết ở phần ngọn cây nhìn có tính thẩm mỹ cao.
Với vẻ đẹp đặc biệt, cây cau đuôi chồn thường được trồng làm cảnh, trang trí trong các gia đình, công viên và đường phố. Theo quan niệm dân gian, cây cau cảnh trong phong thủy là loài cây đại diện cho sự bình yên và những điều tốt đẹp. Thân cây thẳng đứng với các tán lá rộng tập chung ở phần đỉnh nhìn từ xa như một chiếc ô tự nhiên. Vì thế nhiều người quan niệm trồng cây trong nhà có thể bảo vệ và che chắn cho các thành viên trong gia đình khỏi những điều xấu xa và vận rủi.
Thân cau mọc thẳng tắp mang ý nghĩa như cây cột chống đỡ khí vận cho gia chủ. Cây cau là một trong hai đại diện cho phong tục cưới hỏi không thể thiếu cùng với cây trầu, lá trầu. Hình ảnh “hoa cau vườn trầu” đã trở thành một phần trong văn hóa người Việt. Những bông hoa cau trắng muốt với hương thơm ngát mang đến điềm may và sự thanh khiết cho không gian quanh nhà. Trồng cây cau cảnh giúp gia tăng vượng khí và nâng cao phong thủy cho ngôi nhà.
Trong văn hóa Việt Nam, cây cau đã trở thành một nét đặc trưng không thể thiếu, đặc biệt với các tỉnh miền bắc. Tục lệ ăn trầu cau có từ rất lâu đời và là một phần quan trọng trong nền văn hóa Việt. Tùy từng loại cau cảnh mà cây có kích thước khác nhau. Vì vậy cây cau cảnh có thể được trồng trong nhà hay ngoài trời đều được. Thông thường người ta hay chọn những cây cau cảnh nhỏ và phát triển chậm để trồng trong nhà. Những cây cau lớn và phát triển nhanh được trồng cạnh nhà lấy bóng mát lại vừa để làm đẹp.
Cây cau cảnh lọc không khí khá tốt và có khả năng cung cấp độ ẩm cao. Các loại khí độc bay hơi như toluene, benzen,… đều có thể bị cây hấp thụ. Vì vậy không ít người trồng cây cau cảnh trong phòng điều hòa để cân bằng độ ẩm trong phòng và thanh lọc không khí. Ngoài tác dụng làm cảnh, cây cau còn được ứng dụng.trong đông y. Hạt của cây cau được dùng để trừ giun sán, sát trùng và thông khí khá hiệu quả. Vỏ quả cau có thể điều chế thuốc lợi tiểu và chữa tiêu chảy, chướng bụng.
Một bài thuốc nổi tiếng về cây cau đó là hạt cau ngâm rượu. Người dân Việt từ sớm đã biết ngâm hạt cau với rượu như một loại thuốc ngậm chữa sâu và viêm răng rất hiệu quả. Có thể nhân giống cây cau cảnh bằng phương pháp gieo hạt hoặc chiết cành. Cây cau có sức sống tốt nên kỹ thuật trồng cây cau không quá phức tạp và tỉ lệ thành công cao. Cây phù hợp trồng trên đất giàu dinh dưỡng nên tốt nhất hãy sử dụng đất thịt cho cây.
Nguồn: baokhuyennong.com