Hơn một thế kỷ trước, thời kỳ đầu thập niên 1900 ở vùng đồng bằng sông Cửu Long ở một ngôi làng nhỏ nằm ở miền quê Việt Nam, có một người phụ nữ trẻ tên là Lệ. Cô là một người đẹp, tốt bụng và được mọi người yêu quý trong làng. Lệ có một đứa con trai tên là Long, người được cho là có tài năng đặc biệt. Tuy nhiên, một ngày, Lệ và Long đã bị cuốn vào một tai nạn thảm khốc. Họ bị một cơn lũ lớn cuốn trôi khi đang đi đường, và tất cả mọi người trong làng đều cho rằng họ đã chết.
Tuy nhiên, một người đàn ông đã tìm thấy Long sống sót trong một cái rương bị đẩy vào bờ sông. Người đàn ông đó đã đưa Long trở về cho gia đình của mình, và Lệ được cho là đã chết. Từ đó, câu chuyện về Mẹ Lệ bắt đầu lan rộng trong cộng đồng.
Câu chuyện kể rằng, sau khi chết, Lệ đã trở thành một con ma lang thang trên đường. Cô được miêu tả là một phụ nữ với mái tóc dài và áo dài trắng, cô đi trên đường vắng vẻ vào ban đêm, tìm kiếm những đứa trẻ một mình để làm bạn với chúng. Theo truyền thuyết, nếu bất cẩn để cho Mẹ Lệ chạm vào bạn, bạn sẽ bị lấy đi linh hồn của mình và bị dồn vào một trạng thái sợ hãi mãi mãi. Vì vậy, khi nghe tin đồn về Mẹ Lệ, các trẻ em thường tránh xa nơi có thể gặp cô ta.
Có người còn kể rằng, khi anh ta đang trên đường về nhà sau cuộc nhậu với đám bạn khi trời đang rạng sáng. Thì anh ta vô tình nhìn thấy một người phụ nữ đang cầm trên tay chiếc đồng hồ của cha mình khi còn sống. Anh rất tức giận và chạy tới người phụ nữ đang ngồi trên đống rơm và định hỏi cho ra chuyện. Nhưng khi vừa bước tới gần người phụ nữ, anh ta chạm vào người phụ nữ đang cuối mặt xuống đất. Thì người phụ nữ bỗng chồm dậy, nhìn vào người đàn ông và tiến tới định ôm người đàn ông. Người đàn ông bợt chừng tỉnh dậy và há hốc mồm, chưa kịp bằng bần thần thì người phụ thốt lên 2 tiếng: "con trai". Anh ta không cần nghĩ ngợi gì mà chạy về thụt mạng về phía trước, sau này dân làng mới nói với anh rằng người phụ nữ đó là Mẹ Lệ. Kể từ đó, anh ít khi ra đường vào đêm khuya qua đoạn đường vắng đó.
Mặc dù có nhiều câu chuyện khác nhau về Mẹ Lệ, nhưng đa số đều có chung một nội dung. Có rất nhiều người tin rằng Mẹ Lệ vẫn lang thang trên đường vào ban đêm, đợi đến khi gặp được một ai đó để có thể lấy đi linh hồn của họ và trở thành một người hồn ma.
Tuy nhiên, có một câu chuyện khác kể về sự thật về Mẹ Lệ. Theo câu chuyện này, sau khi Lệ qua đời, con trai cô đã sống sót và trở về nhà. Nhưng cậu bé đã bị mất trí nhớ và không thể nhớ gì về mẹ của mình. Để giúp con trai hồi phục trí nhớ, người cha của Long đã đưa cậu bé đi tìm kiếm các địa điểm mà Lệ thường hay đến trước khi qua đời. Nhưng khi điều tra, họ chỉ tìm thấy một số đồ dùng của Lệ bị rơi trong rừng.
Sau đó, người cha của Long quyết định đưa con trai của mình đến thăm một người thầy bói để giúp đỡ. Thầy bói đã cho Long uống một loại thuốc được làm từ thảo dược và nó có tác dụng làm cho cậu bé nhớ lại những gì đã xảy ra với mẹ của mình trước khi qua đời.
Long đã kể lại cho người cha của mình rằng trước khi mất, mẹ của cậu bé đã đưa cậu đến khu rừng gần nhà và nói rằng nơi đây có một con sông mà cậu bé nên đến chơi khi lớn lên. Lệ đã cảm thấy rất hạnh phúc khi ở gần con sông đó và mong muốn Long có thể cảm nhận được điều đó.
Sau đó, người cha của Long đã đưa con trai của mình đến khu rừng gần nhà và tìm được con sông mà Lệ đã nói với con trai của mình trước khi qua đời. Người cha và con trai đã cùng nhau ngồi bên bờ sông và kể lại những kỷ niệm về Lệ.
Từ đó, Mẹ Lệ đã trở thành một câu chuyện đầy ý nghĩa trong cộng đồng. Người ta tin rằng Lệ vẫn theo dõi con trai của mình từ xa và mong muốn cậu bé được hạnh phúc và an toàn. Có thể Mẹ Lệ là một hồn ma lang thang, nhưng có lẽ câu chuyện thật sự đằng sau đó là về tình mẫu tử vĩnh cửu và tình yêu của một người mẹ đối với con cái của mình.
Tuy nhiên, từ đó đến nay, câu chuyện về Mẹ Lệ vẫn còn gây nhiều tranh cãi và bàn tán trong cộng đồng. Một số người tin rằng Mẹ Lệ là một hồn ma thực sự, vẫn lang thang trong khu rừng và thỉnh thoảng xuất hiện để bảo vệ những đứa trẻ đang chơi đùa ở đây.
Tuy nhiên, cũng có người cho rằng câu chuyện này chỉ là một truyền thuyết được tạo ra để giải thích sự mất tích đầy bí ẩn của Lệ và để truyền tải một thông điệp đầy ý nghĩa về tình mẫu tử.
Dù thế nào, câu chuyện về Mẹ Lệ vẫn luôn là một câu chuyện kinh dị và đầy ý nghĩa, nhắc nhở mọi người về tình yêu thương và sự quan tâm đối với những người thân yêu của mình. Các nhà nghiên cứu về lịch sử và văn hóa của Việt Nam cũng đã tiếp cận với câu chuyện này để tìm hiểu sự phát triển của tín ngưỡng ma quái trong văn hóa dân gian Việt Nam.
Mẹ Lệ đã trở thành một biểu tượng của tình mẫu tử trong văn hóa dân gian Việt Nam, và câu chuyện về bà vẫn được kể lại cho các thế hệ trẻ sau này để nhắc nhở về giá trị của tình cảm gia đình và tình yêu thương.
Sưu tầm: Hoàng Nghĩa